|
| |
Hoofdverzameling | - | |
laryngectomie | ||
slokdarmspraak staffeiri kunstlarynx |
Wanneer het strottehoofd met de stemplooien is verwijderd (laryngectomie) is het niet meer mogelijk om op de 'normale' wijze spraakt de produceren. Bij uitademing, via het tracheostoma, is er geen directe doorgang meer naar de mondkeelholte. De functie van stemvorming die normaal plaatsvindt in de larynx, kan worden overgenomen door de sluitspier van de slokdarm. Dit kan op twee
verschillende manieren. Bij de 'injectiemethode' (ook wel 'slokdarmspraak' genoemd) wordt deze pseudofonatie veroorzaakt door eerst lucht te injecteren vanuit de mond met behulp van de spraakorganen. Bij het terugkomen van de lucht in de mond ontstaat slokdarmgeluid. Bij de 'ventielmethode' ('buttonspraak') wordt de lucht in de slokdarm gebracht
door een ventiel van de luchtpijp naar de slokdarm. De ingebrachte lucht wordt naar buiten geperst door de slokdarmingang (het stoma wordt met de vinger afgesloten). De ontstane trillingen functioneren als brongeluid bij de spraakproductie. Een voorloper van deze 'ventielmethode' is de 'staffeiri-spraak'. Er is een incisie gemaakt in de wand tussen de luchtpijp en de
slokdarm, waardoor de lucht kan stromen en in de slokdarm tot trilling kan worden gebracht. Een derde methode is het spreken met behulp van een 'electrolarynx' (of 'kunstlarynx/Servox'). Dit is een apparaat dat in de hand tegen de mondbodem of hals gehouden wordt, waarbij de trillingen van een trilplaatje worden doorgegeven aan de lucht in de mondholte. Voorbeelden van deze drie verschillende methoden zijn in de volgende demonstraties te horen. |  fragment beluisteren  technische details  tekst/transcriptie  |
 |
| |
 | ||