Universiteit Utrechtstudierichting Fonetiek

root gehoor

combtoon1 - combtoon2 -
 

combtoon


Wanneer twee of meer tonen tegelijkertijd aangeboden worden, ontstaan door allerlei niet-lineaire processen van het oor combinatietonen. De belangrijkste combinatietonen zijn de 'verschiltonen', met name de 'kwadratische' (f2-f1) en de 'kubische' (2f1-f2) verschiltonen. Blijft de f1 constant terwijl de f2 toeneemt, dan neemt de kwadratische verschiltoon evenredig toe met de f2 en de kubische verschiltoon evenredig af.
In deze demonstratie wordt een toon bestaande uit componenten van 1000 en 1200 Hz aangeboden. Wordt vervolgens een 804 Hz toon toegevoegd, dan interfereert deze met de 800 Hz (kubische) verschiltoon.
In het tweede gedeelte van de demonstratie neemt de frequentie van de bovenste toon langzaam toe van 1200 Hz naar 1600 Hz, waarna hij weer langzaam afneemt naar 1200 Hz. Hierbij kan een kubische verschiltoon gehoord worden die in de tegengestelde richting van f2 gaat (van 800 Hz naar 400 Hz en terug) en een kwadratische verschiltoon die in dezelfde richting als f2 beweegt (van 200 Hz naar 600 Hz en terug). Deze twee verschiltonen kruisen elkaar bij f2=1500 Hz (verschiltoon = 500 Hz). Over een gedeelte van het frequentiebereik kan zelfs een kwartaire verschiltoon (3f1-f2) waargenomen worden (van 1800 Hz naar 1400 Hz en terug).
[Naar voorbeeld van demo34 van de ASA CD].

fragment beluisteren afluisteren
technische details technische informatie
tekst/transcriptie tekst/transcriptie
naar top


combtoon1
Een tonenreeks wordt als volgt aangeboden: een 1000/1200 Hz toon; een 804 Hz toon; de 1000/1200 Hz toon met de 804 Hz toon; de 1000/1200 Hz toon; de 1000/1200 Hz toon met de 804 Hz toon; de 1000/1200 Hz toon; de 1000/1200 Hz toon met de 804 Hz toon.


naar top


combtoon2
Van een 1000/1200 Hz toon gaat de bovenste component in 10 sec. geleidelijk van 1200 naar 1600 Hz. Vervolgens gaat het in 10 sec. weer geleidelijk terug naar 1200 Hz.


zoeken home UU home Letteren home Fonetiek e-mail
19 Sep 2000